Utrecht

W roku 47 rzymski generał Korbulon zbudował wzdłuż Renu (obecnie odnogi tej rzeki, noszącej nazwę Kromme Rijn, ówcześnie jednak będącej ważną arterią) system małych fortyfikacji, do których należało także Trajectum (nazwa Trajectum oznacza przeprawę). Dzięki napływowi ludności cywilnej, w tym handlarzy, znaczenie tego miejsca, nazwanego później Ultrajectum, wzrosło. Poprzez (Ute)trech nazwa ta przekształciła się w Utrecht (mieszkańcy tego miasta mówią Utrech).

Utrecht mapa

Prowincja

Prowincja Utrecht graniczy na zachodzie i południowym zachodzie z Holandią Południową, na wschodzie i południowym wschodzie z Geldrią, na północnym zachodzie z Holandią Północną, a na północnym wschodzie z prowincją Flevoland. Granica południowa jest w znacznej mierze wyznaczona przez rzeki Dolny Ren i Lek. Zaludnienie prowincji wynosi 894 mieszkańców / km2.

Herb i flagaHerb                                                  Flaga

Media: (Radio M) & (RTV Utrecht).
Utrecht z lotu ptaka &  Weather in Utrecht & Weather warnings in Utrecht.
The Utrechtian “states” (parliament) (photo’s).

Hymn: Utrecht 

Dutch                                                           English

-1-                                                                 -1-
Langs de d’oude Rijnstroom,                       Along the old river Rine,
strekt zich wijd het Stichtse land.                 ranges widely the Stichtse county.
Willibrord ontstak uw fakkel,                         Willibrord kindled your torch,
die onblusbaar verder brandt.                       that unquenchable continue is burning.
Waar ‘s Lands Unie werd geboren,             Where the Durch Union was born,
Utrecht, hart van Nederland!                       Utrecht, Netherlands heart!

-2-                                                                -2-
Utrecht, parel der gewesten,                        Utrecht, pearl of the counties,
‘k min Uw bos en lustwarand’.                      I love Your forest and pasture.
‘N eigen stempel draagt Uw landschap:      An own stamp bears your landscapes:
plas, rivier of heid’ en zand.                         lake, river or heather and sand.
Weid’ en bongerd, bont verscheiden,          Field ‘and orchard, variously like fur,
Utrecht, hart van Nederland!                       Utrecht, Netherlands heart!

-3-                                                                 -3-
Utrecht, nobel, nijver Utrecht,                       Utrecht, noble, industrious, Utrecht,
middelpunt naar alle kant.                            centre to all Your sides.
Aan Uw eigen stijl en schoonheid,               At your own style and beauty,
houd ik steeds mijn zin verpand.                  I keep getting pawned my sense.
Blijv’ in goed’ en kwade dagen:                    Stay in good and in bad days:
Utrecht, hart van Nederland.                        Utrecht, Netherlands heart!

Utrecht Lovesong: to the city Utrecht

tańce ludowe:  Utrechtse Schots & Doedelzak & Doedelzak.

HISTORIA 

Miasto

W 722 r. anglosaski misjonarz Willibrord ustanowił diecezję, aby wprowadzić chrześcijaństwo we Fryzji (Utrecht był wówczas stolicą tej prowincji). Utrecht miał zatem charakter miasta kościelnego. Także po przywróceniu w Holandii Kościoła Katolickiego (1853) katolicki arcybiskup miał tam swoją siedzibę. W 1122 roku Utrecht uzyskał prawa miejskie i wzbogacił się o mury i bramy.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Do jego rozkwitu przyczynił się handel (w mieście działały aż cztery jarmarki). W 1674 r. sporo szkód poczynił huragan, który zniszczył nawę katedry – Domkerk.

Dom_voor_storm

Domkerk 1660

Do dziś wieża katedry stoi oddzielnie od reszty budowli.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Domtoren – widok z ulicy Zadel

Zgodnie z tradycją ludzie wykształceni w Utrechcie nie powinni przechodzić pod wieżą – powinni ją ominąć z boku.

mapa 17 w

Prowincja w XVII wieku

Aż do wieku XVII Utrecht pełnił rolę ważnej fortecy. W 1672 r. miasto z rozkazu Ludwika XIV okupowali Francuzi, po czym nastąpił długi okres ożywienia gospodarczego. W 1787 r. nastąpiła „pruska interwencja”, potem kolejna okupacja francuska (1795). Wyzwolenie przyniosło ustanowienie Republiki Batawskiej. Rozwijający się przemysł wpłynął na wzrost liczby mieszkańców. W latach 1816 – 1824 wokół miasta zbudowano nową linię fortec obronnych, dlatego zburzono miejskie mury, robiąc w ten sposób miejsce dla domów nowo przybyłych mieszkańców.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Z prawej strony widoczny średniowieczny zamek Oudaen, do którego przylegały niegdyś mury obronne

W wyniku wyburzenia murów zwiększył się obszar zieleni (wynosi on 165 akrów). Tak więc w latach 20. XIX w. w Utrechcie zaszły radykalne zmiany. W 1843 r. miasto połączono linią kolejową z Amsterdamem, po czym zbudowano następne, i tak stopniowo stało się ono centrum Kolei Holenderskich.

Diecezja
Zarządzanie Utrechtem ma długą historię. Jego początki sięgają czasów “Âlde Frisians”. Po kilkunastu nieudanych próbach narzucenia kontroli nad tym fryzyjskim regionem Rzymianie zrezygnowali z tych planów, a po ich odjeździe walkę o władzę nad nim toczyli lokalni przywódcy. Wskutek tego (Uut-)trecht (taką miasto nosiło wówczas nazwę) popadł w ruinę, a okolice wyludniły się. Dopiero pod koniec VII wieku biskup Willibrord ustanowił tam swoją siedzibę i z tego właśnie miasta chrześcijaństwo rozprzestrzeniło się (formalnie) na dużą część północnych Niderlandów, które podlegały klerowi.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Willibrord

Utrecht mógł utrzymać tę pozycję dzięki centralnemu położeniu pomiędzy wewnętrzną częścią Niemiec a wybrzeżem, a także dzięki wsparciu innych diecezji katolickich, głównie niemieckich. Jednakże w walce z Holendrami (formalnymi spadkobiercami Fryzów) utracił część terytorium, a jego gospodarczy dobrobyt podkopało przesunięcie szlaków handlowych. Kontrola miasta nad prowincją zaczęła się zmniejszać także dlatego, że inne regiony Niderlandów rozwijały się szybciej (w XIV w. dominowała Flandria, a w XV w. Holandia). Niemniej niezależna administracja regionalna pozostała w mniejszym lub większym stopniu niezmieniona. Osłabła jedynie w XVI w., gdy stany Holandii upoważniły księcia Maurycego do zmiany układu sił – w ten sposób Haga wyznaczyła i narzuciła nową władzę. W czasie okupacji francuskiej Niderlandów Utrecht utworzył z Holandią Północną Departament Zuiderzee. W 1814 r. po wyzwoleniu kraju reaktywowano także prowincję Utrecht.

Ostatnia sekularyzacja
W ciągu swojej historii prowincja stała się terenem walki biskupów z rosnącymi w siłę władcami Holandii, którzy usiłowali sprawować nad nią władzę świecką. Oczywiście biskupi wykorzystywali w niej takie narzędzia „duchowe”, jak ekskomunika. 17 maja 1375 r. urzędujący biskup Arnoud Hoorne wprowadził dekret Stichtse Land Letter ustanawiający Radę Prowincji, tworzoną przez przedstawicieli miasta, kleru i szlachty.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Romański kościół Janskerk

21 października 1528 r. cesarz Karol V zarządził oddzielenie władzy świeckiej i duchowej biskupów. Mógł tak zrobić, ponieważ był nie tylko „najwyższym panem Niderlandów” (określenie 17 prowincji odziedziczonych przez niego po jego burgundzkich i habsburskich przodkach), ale ponieważ znacząca liczba ziem była częścią Świętego Cesarstwa Rzymskiego, nad którym panował jako cesarz. Zwierzchność świecka w sposób oczywisty należała do niego, zatem pojawili się zarządcy administrujący hrabstwami Utrecht (Sticht), Overijssel i Drenthe. Tak więc wszystkie prowincje stały się państewkami świeckimi. Aż do utworzenia królestwa Niderlandów regiony katolickie (Flandria, Brabancja i Limburgia) były kontrolowane przez Stany Generalne w Hadze.

Najbardziej znanym zarządcą Utrechtu był Wilhelm I, hrabia Nassau-Dillenburg, także książę Orański, znany jako Wilhelm Milczek, przyszły przywódca powstania przeciwko Hiszpanii.

Utrecht 19 w

Utrecht w XIX 1.

Han Tiggelaar

Zdjęcia: Renata Głuszek, Wikipedia

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.