Trzecia miłość Marianny Orańskiej

Autorka: Gabriela Anna Kańtor

Rok wydania: 2021

Wydawnictwo MG

Powieść Gabrieli Anny Kańtor przedstawia historię Wilhelminy Frederiki Louise Charlotte Marianne van Oranje-Nassau (1810 – 1883), córki pierwszego króla Holandii Willema I oraz jego pruskiej żony Fryderyki Luizy Wilhelminy Pruskiej. Marianna zasłynęła tym, że rozwiodła się z Fryderykiem Henrykiem Albrechtem Hohenzollernem i stworzyła niezalegalizowany związek ze swoim sekretarzem (a dawnym koniuszym) Johannesem van Rossumem, któremu urodziła syna Jana Wilhelma van Reinhartshausena. Romans holenderskiej księżniczki wywołał ogromny skandal na dworach europejskich, zwłaszcza pruskim i holenderskim, ale Marianna do końca swego życia pozostała wierna swojej wielkiej, trzeciej miłości (obiektem pierwszej był szwedzki książę Gustaw Waza, z którym zaręczyny zerwano z przyczyn politycznych; druga, krótkotrwała, dotyczy księcia Albrechta, późniejszego męża królewny.) W biografii Marianny bardzo ważny jest także wątek polski – po matce odziedziczyła spory majątek na Dolnym Śląsku, gdzie prowadziła aktywną działalność gospodarczą i charytatywną i pozostawiła po sobie m.in. okazałą rezydencję w Kamieńcu Ząbkowickim (zobacz: Dobra pani z Niderlandów).

Autorka „Trzeciej miłości Marianny Orańskiej” konfrontuje historię dwóch nieszczęśliwych w swych małżeństwach kobiet: królowej Wilhelminy oraz jej córki Marianny, z których ta młodsza, wbrew surowym konwenansom obowiązującym elity dworskie, potrafiła uwolnić się z okowów niedobranego małżeństwa i porzucić niedorównującego jej intelektualnie, prostackiego i zdradzającego ją męża. Odczucia obu pań i ich dramaty prezentowane są w formie osobistej narracji obu bohaterek, co stanowi ciekawy zabieg i wnosi w historię romansu Marianny element dodatkowej refleksji nad odmiennością postaw matki i córki – biernego poddania się losowi oraz niezależności w walce o własne szczęście. W tym kontekście przebieg wieloletniego związku Marianny z Johannesem van Rossumem, ograniczony jedynie do zarysowania najważniejszych faktów, schodzi niejako na plan drugi.

„Trzecia miłość Marianny Orańskiej” jest powieścią, niemniej dzięki typowej dla twórczości Gabrieli Kańtor obszernej informacji faktograficznej fikcja została wzbogacona o rzetelny kontekst historyczny epoki, w której żyli bohaterowie książki. Tym samym opowieść o Mariannie daje znakomitą możliwość pogłębienia wiedzy o historii Holandii.

Renata Głuszek

Przy pisaniu tej powieści Autorka korzystała z naszych stron internetowych Polen voor Nederlanders i Holandia bez tajemnic, a także informacji prasowych z epoki Marianny, wyszukanych i przetłumaczonych przez pana Jaapa Geensena, autora kilku tekstów o wyzwalaniu Holandii przez Polaków na Hbt.


smart
smart