Zelandia

Stara prowincja składała się z gmin Walcheren, Beveland, Schouwen & Duiveland i Tholen. W czasie formowania się królestwa niektóre granice prowincji były zmieniane, a stare „Stany Flandrii” zostały przyłączone do Zelandii jako region Zeeuws-Vlaanderen.

Zeeland Hotels Provincie Kaart Van 54465 764x761

Prowincja graniczy na północy z Południową Holandią, na wschodzie z Północną Brabancją, na południu z belgijską Antwerpią i Flandrią, a na zachodzie z Morzem Północnym. Stolicą prowincji jest Middelburg.

Middelburg_Stadhuis

Ratusz w Middelburgu

Gęstość zaludnienia wynosi 214 mieszkańców / km2.

vlag zeeland

                       Herb prowincji                                         Flaga prowincji

Media: (Z-Radio) & (Z-TV) & provincial (Ceefax).
Sealand
in a birds eye & Weather in Seeland & Weather warnings Sealand.
Sealandian government & The Sealandian “states” (parliament) (photo’s).

Hymn Anthem (Dutch).

-1-                                                                   -1-
Geen dierder plek voor ons op aard,              No dearer place to us on earth,
Geen oord ter wereld meer ons waard,          No place in the world more worthy to us,
Dan, waar beschermd door dijk en duin,       Then, where protected by dikes and dunes,
Ons toelacht veld en bosch en tuin;               Smiles to us, field and forest and garden;
Waar steeds d’aloude Eendracht woont,       Where lives for ever that old unity,
En welvaart ‘s landsmans werk bekroont,      And prosperity crowns the peasants work,
waar klinkt des Leeuwen forsche stem:         Where sounds the Lions loud voice:
“Ik worstel moedig en ontzwem!”                   “I struggle with courage and survive!”

2-                                                                  -2-
Het land, dat fier zijn zonen prijst,                 A country, which proudly praises his sons, 
En ons met trots de namen wijst,                  And to us with pride learns the names,
Van Bestevær en Joost de Moor,                 Of Bestevær and Joost the Black,
Die Blinken zullen d’eeuwen door,                That will shine through the centuries,
Waarvan in de historie blaen,                       To which on the pages of history,
De Evertsen en Bankert staan,                     Also Evertsen en Bankert are written.
Dat immer hoog in eere houdt,                      Always kept in high honour,
dien onverschrokken Nærebout.                   Also the fearless Nærebout.

-3-                                                                  -3-
Gij, Zeeland, zijt ons eigen land,                   You, Zeeland, are our own county,
Wij dulden hier geen vreemde hand,             We will not tolerate this foreign hand,
Die over ons regeeren zou,                           Who would reign over us,
Aan onze vrijheid zijn wij trouw.                    We are faithful to our freedom.

Wij hebben slechts één enk’le keus:             We have only one single choice:
‘Oranje en Zeeland!’ da’s de leus!                 “Orange and Zeeland!” that’s the slogan!

Zoo blijven wij met hart en mond,                 Thus we remain with heart and mouth,
Met lijf en ziel: goed Zeeuwsch goed rond.   Body and soul: good Zeeuws well rounded.

Historia
Historia Zelandii zaczęła się przed 150 000 lat, o czym świadczy odkrycie kamiennej siekiery na plaży w Cadzand w Zeeuws-Vlaanderen. Ten obszar jest nieco wyższy od reszty Zelandii, a długi, piaszczysty grzbiet ciągnie się ze wschodu na zachód. Na tym grzbiecie zachowało się kilkanaście przedmiotów, które pokazują, jak dawne jest osadnictwo na tej ziemi. W Nieuw-Namen, na wschodzie Zeeuws-Vlaanderen, znaleziono kamienne groty, datowane na około 9000 lat p.n.e. Prawdopodobnie już 4 500 lat temu ziemia była uprawiana przez rolników. Szereg wydm, w niektórych miejscach przecięty rzeczną deltą, rozciągał się na przełomie wieków wzdłuż wybrzeża. Poza nimi, aż do piasków Brabancji, istniało jedno wielkie bagno przecięte potokami. Rolnicy zamieszkiwali górne pokłady torfu. Wytwarzali własne garnki albo kupowali je z terenów nad Renem (okolice dzisiejszej Kolonii) i Lotaryngii (granica Francji i Niemiec).

SONY DSC

Wydmy przy drodze do Val

Okres rzymski
W Aardenburgu znaleziono mnóstwo przedmiotów z okresu rzymskiego. Rzymianie przybyli tam w początkach chrześcijaństwa, a odeszli po kilkuset latach. W owym czasie bardzo ważnym miejscem na półwyspie Walcheren (dawniej była to wyspa) było miasto Domburg, skąd wiodły szlaki handlowe do Anglii i zachodniej Europy. Po gwałtownym sztormie w 1647 r. spod wydm wyłoniły się pozostałości świątyni poświęconej bogini Nehalenni.

_Nehalennia_

Ołtarz bogini Nehalenni

Zachowały się kamienne ołtarze fundowane przez kupców w podzięce za szczęśliwą podróż. Począwszy od rzeki Oosterschelde ziemia odkryła znacznie więcej zabytków archeologicznych związanych z okresem rzymskim, wliczając w to kamienie poświęcone Nehalenni. Trzysta lat po narodzinach Chrystusa Zelandia została zalana przez powódź. Życie stało się możliwe tylko na wydmach. W wiekach VIII – X na nowo rozkwitł intensywny handel z Anglią, także z portu Domburg, prawdopodobnie noszącego nazwę Walacria. Stąd wzięła się nazwa wyspy Walcheren. Około roku 850 władzę nad nią posiedli duńscy wikingowie. Po ich odjeździe w miastach Oostburg, East Souburg, Middelburg, Domburg oraz Burgh zbudowano obronne zamki, których linia ciągnęła się od wybrzeża Francji aż po Den Burg na wyspie Texel w Holandii Północnej.

Poldery
Od XI wieku począwszy wyspy Zelandii były powoli meliorowane. Zazwyczaj robiły to flamandzkie opactwa, które posiadały tam olbrzymie dobra. Budowanie wałów przeciwpowodziowych było niezwykle mozolne, ponieważ robotnicy mieli do dyspozycji tylko koszyki. Poprzez system grobli małe wyspy były łączone w większą całość. Na zasolonych mokradłach znajdywały pożywienie owce, dzięki czemu zrodziło się tam włókiennictwo. Dużą rolę odegrały w tym opactwa i klasztory, wliczając w to dwunastowieczne opactwo w Middelburgu, także mnichom ziemie te zawdzięczają rozwój rolnictwa.

Miasta
Dzięki rozwojowi handlu i ogólnemu postępowi zwiększała się ludność miast, co pociagnęło za sobą w XII i XIII wieku wzrost liczby wsi. Wieś była wsią jeśli posiadała kościół. Niektóre z nich przekształciły się w miasta. Middeburg otrzymał prawa miejskie w 1217 r. od księżnej Flandrii i księcia Holandii. Z tego okresu pochodzą także komisje wodne. Wiek XVI był wiekiem prosperity, ale także regresu, wojen, bitew i powodzi. Na przykład 5 listopada 1530 r. na całe dziesiątki lat pod wodą znalazły się wyspa Noord-Beveland oraz miasta Borssele i St. Philips. W owym wieku toczono wojnę wyzwoleńczą z Hiszpanią. W 1574 r. Middelburg dostał się w ręce Wilhelma Orańskiego. Po czterystu latach obecności mnisi opuścili swoje opactwo, a ich miejsce zajęły władze prowincji – Stanów Zelandii, które pozostają tam do dziś. Przybycie po upadku Antwerpii w 1585 r. Flamandów dało duży impuls życiu społecznemu i kulturalnemu, w wyniku czego w Zelandii, podobnie jak w całych Niderlandach, rozpoczął się „złoty wiek”. Ślady tego są wciąż widoczne w wielu zabytkach miast Middelburg, Veere, Zierikzee, Tholen, Vlissingen oraz Brouwershaven.

SONY DSC

Zierikzee

Zastój
Zahamowanie tej prosperity nastąpiło w wieku XVIII, a sytuacje pogorszyły rządy Napoleona. Okres francuski (1795-1813) przyniósł wiele zmian. Żegluga w Westerschelde została sparaliżowana i w miastach Zelandii zapanowała nędza. Zastój zapanował także w handlu, jedynie rolnictwo potrafiło się jakoś utrzymać. Po wyjeździe Francuzów prowincja była splądrowana i zbiedniała. Od tego czasu praktycznie wszystkie miasta były w dużym stopniu zrujnowane. Cały wiek XIX może być nazwany wiekiem ruiny. Władze starały się ożywić gospodarkę, ale następowało to bardzo powoli.

Współczesność
W 1868 r. pociągnięto linię kolejową z Bergen op Zoom do Goes, a pięć lat później do Vlissingen. Następnie zbudowano kanał Walcheren i ukończono prace nad portem Harbour. Potem utworzono kompanię żeglugową „De Schelde”, co stworzyło we Vlissingen wiele miejsc pracy. Tak to spokojnie Zelandia wkroczyła w wiek XX. Głównymi zmianami było wprowadzenie tramwajów w Walcheren, a później w Zeeuws-Vlaanderen i okolicach. W 1928 r. wyspa Tholen została połączona mostem z Brabancją Północną.

II wojna światowa
Druga wojna światowa (1940-1945) także pozostawiła po sobie ślady. Niemieckie naloty 17 maja 1940 r. zniszczyły większość centrum Middelburga. Prowincjonalna flota promów została w całości utracona. Najbardziej zbombardowanym miastem Holandii stało się Flushing (Vlissingen) – pod koniec wojny tylko jeden dom pozostał tam nietknięty. W październiku 1944 r. alianci zbombardowali wały przeciwpowodziowe w Walcheren, co spowodowało zatopienie miasta i wycofanie się Niemców. Tym samym otwarto drogę wodną do Antwerpii. W wyniku wojny zachodnia część Zeeuws-Vlaanderen została mocno zniszczona. Wyspa Schouwen-Duiveland była okupowana aż do 1945 r.

* Dziś większość ludzi uważa, że sprawcami tego bombardowania byli Francuzi, którzy starali się powstrzymać Niemców ze swoich pozycji w Zeeuws-Flanders. takie założenie wynika z obecności niewybuchów i ich rodzaju.

Czytaj także: Axel – Gdynia & Axel 1944 & Axel 1944 – 2014. Pamiętamy

Odbudowa
Ze względu na brak odpowiednich środków odbudowa rozpoczęła się bardzo powoli. Kiedy już doprowadzono prowincję do stanu sprzed wojny, 1 lutego 1953 r. nastąpiła wielka powódź, która zatopiła ¾ jej obszaru. W jej wyniku zginęło 1836 ludzi, a większa część zelandzkich wysp ponownie znalazła się pod wodą. Ta katastrofa zainicjowała Plan Delta, który spowodował budowę nowych tam i wałów. W 1986 r. ukończono budowę zapory Oosterschelde, zwanej ósmym cudem świata.

Stormvloedkering_Oosterschelde_37

Zapora Oosterschelde

Od lat 60. ubiegłego wieku w Zelandii znacząco rozwinął się handel, przemysł i transport, a przemysł i usługi są obecnie głównym źródłem dochodów tej prowincji.

SONY DSC

Most Zelandzki (Zeelandbrug) nad Skaldą Wschodnią.

Tańce ludowe Terneuzen & Molenstraat & Driekusman & Demonstratie.

Hymn Zeeuws-Vlaanderen

Piosenki: Land van veranderingen (dialekt) & Zeeuws meisje (dialekt) & Zeeuws-Vlaamse identiteit & Mijn vlakke land (flamandzki)

Video Zeeuws-Vlaanderen

Han Tiggelaar

Fot. Dorota Mazur (wydmy, Zierkizee, Most Zelandzki), Wikipedia

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.