Utrecht

In het jaar 47 nbj. bouwde de Romeinse veldheer Corbulo langs de hoofdstroom van de Rijn (thans de Kromme Rijn) een aantal vestingsplaatsen waaronder Trajectum. Door de vestiging van burgers (handelaren) in die sterkte ontstond de stad (die later Ultra-trajectum genoemd werd). Via Ute-trecht(um) werd die naam verbasterd tot Utrecht.

Utrecht mapa

De provincie Utrecht: “Stad met Sticht”
De provincie Utrecht grenst in het westen en het zuidwesten aan Zuid-Holland, in het oosten en het zuidoosten aan de provincie Gelderland, in het noordwesten aan Noord-Holland en in het noordoosten aan de provincie Flevoland (het Eemmeer). De zuidgrens wordt grotendeels bepaald door de Neder-Rijn en de Lek.
De hoofdstad van de provincie (het Sticht) Utrecht is de stad Utrecht. De provincie Utrecht heeft een bevolkingsdichtheid van 894 inw/km2.

Herb i flaga

            Wapen van de provincie Utrecht            Vlag van de province Utrecht

Provinciale omroep: Radio M & RTV Utrecht.
Utrecht in vogelvlucht &  Weer in Utrecht & Noodweercentrale Utrecht.
Utrechtse overheid & De staten van Utrecht (foto’s).
Toerisme in Utrecht & Leskaart van Utrecht.

Stichts volkslied: Utrecht 

-1-                                                               -2-
Langs de d’oude Rijnstroom,                     Utrecht, parel der gewesten,
strekt zich wijd het Stichtse land.               ‘k min Uw bos en lustwarand’.
Willibrord ontstak uw fakkel,                       ‘N eigen stempel draagt Uw landschap:
die onblusbaar verder brandt.                     plas, rivier of heid’ en zand.
Waar ‘s Lands Unie werd geboren:            Weid’ en bongerd, bont verscheiden:
Utrecht, hart van Nederland!                      Utrecht, hart van Nederland!

-3-
Utrecht, nobel, nijver Utrecht,
middelpunt naar alle kant.
Aan Uw eigen stijl en schoonheid,
houd ik steeds mijn zin verpand.
Blijv’ in goed’ en kwade dagen:
Utrecht, hart van Nederland!

Stad Utrecht Lovesong: als ik boven op de Dom sta.
Volksdansen:  Utrechtse Schots & Doedelzak & Doedelzak.
Mars van de Huzaren van Boreel.

Geschiedenis van Utrecht (de stad).
In 722 richtte Willibrord er een sticht (bisdom) op om de Friezen (Utrecht was ooit hun hoofdstad), te kerstenen. De stad Utrecht was vroeger dus in hoofdzaak een kerkelijke stad. Naast de oud-katholieke aartsbisschop zetelt, na de terugkeer van de katholieke kerk in Nederland in 1853, er ook een rooms-katholieke aartsbisschop. Nadat Utrecht in 1122 haar stadsrechten kreeg werd ze voorzien van wallen met muren en poorten. De stad werd in die tijd nog in tweeën gesplitst door de Rijn. De handel bracht Utrecht tot grote bloei (de stad had vier jaarmarkten!).

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

In 1674 werd de stad getroffen door een orkaan. De Domkerk, verloor daarbij haar middenschip.

Dom_voor_storm

Domkerk 1660

Tegenwoordig staat de toren van de dom nog steeds geheel los van de rest van de kerk. (Iemand die in Utrecht is opgeleid, behoort nooit onder die toren door te lopen, maar altijd er langs! zo wil de traditie).

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Domtoren

Utrecht in de 17de eeuw
Tot in de 17de eeuw was Utrecht belangrijk als vestingstad. Fransen troepen bezetten in 1672 de stad op bevel van Lodewijk XIV. Na deze bezetting trad een periode van economisch herstel in. Vervolgens was er de Pruisische interventie” (1787), daarna weer een Franse bezetting (1795). In 1798 bevrijdde de Bataafse Republiek de stad van de Fransen.

De groeiende industrie trok veel nieuwe bewoners naar de stad. Tussen 1816 en 1824 werd rondom de stad een nieuwe verdedigingsgordel aangelegd in de vorm van een aantal forten. Door de bouw hiervan werden de stadswallen overbodig en verdwenen ze omdat door ruimtegebrek de woonhuizen, voor die inkomende nieuwe inwoners, buiten de vroegere stadswallen moesten worden gebouwd.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Aan rechter zijde staat het middeleeuwse kasteel Oudaen, dat in vroegere tijden verdedigingsmuren om zich had

In de loop van de jaren ‘20 van de 19de eeuw onderging de stad Utrecht dus ingrijpende veranderingen. De vestigingsgordels verdwenen en stadspoorten werden afgebroken. Utrecht heeft 165 hectare singels. In 1843 werd Utrecht door de spoorwegen met de hoofdstad Amsterdam verbonden. Andere spoorlijnen volgden daarna. De stad groeide daarna uit tot het centrum van de Nederlandse Spoorwegen.

De provincie Utrecht (het sticht).
Een bestuur van de streek Utrecht bestaat al heel lang. Dat begon al al in de tijd van de „âlde Friezen”. Na een aantal pogingen bleek het de Romeinen niet mogelijk er het gezag uit te oefenen zodat het gebied rond de stad Utrecht feitelijk Fries bleef. Echter na het vertrek van de Romeinen vochten plaatselijke heren om het gebied en verviel het centrum, toen (Uut-)Trecht genoemd, tot een ruïne. Het sticht er omheen bleef in die tijd wel bewoond.

mapa 17 w

De provincie Utrecht in de 17th eeuw

Pas in de late 7de eeuw vestigde bisschop Willibrord er zijn zetel en werd, van de stad uit, een groot deel van de noordelijke Nederlanden (formeel) gekerstend en daarna ook bestuurd door het „Sticht”. Utrecht kon zich deze positie aanmeten door haar centrale ligging tussen het Duitse achterland en de kust maar vooral ook door de steun van andere Katholieke bisdommen, voornamelijk in Duitsland.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Willibrord.

In de strijd met Hollanders (de formele erfgenamen van de Friezen) verloor Utrecht delen van haar gebied en brokkelde haar welvaart af door het verschuiven van de handelsroutes over de binnenwateren naar de kust. Dus nam de macht van de stad (en provincie) steeds verder af doordat andere delen van de Nederlanden zich economisch sterker ontwikkelden (in 14de eeuw Vlaanderen en vanaf de 15de eeuw Holland). Het onafhankelijke regionaal bestuur bleef echter min of meer intact. Het werd pas in de 16de eeuw werkelijk verzwakt toen de Staten van Holland prins Maurits opdracht gaven de stad binnen te marcheren om „de bakens te verzetten”. Daarna werd een nieuw bestuur door „den Haag” benoemd. Tijdens de Franse bezetting van de Nederlanden vormde Utrecht tezamen met het veel grotere Noord-Holland het: „Departement der Zuiderzee”. In 1814 bij de bevrijding van Nederland herleefde ook de provincie Utrecht.

De laatste secularisatie
In de loop van de tijd kwamen er binnen de Nederlanden machthebbers op, zoals de graven van Holland. Deze heersers streden met de bisschop om de wereldlijke macht binnen dit gebied. Uiteraard zette de bisschop in deze strijd ook al zijn geestelijke machtsmiddelen in zoals de excommunicatie. Op 17 mei 1375 vaardigde de regerend bisschop Arnoud van Hoorne de Stichtse Landbrief uit, op grond waarvan de drie standen – de kapittels, de ridderschappen en de steden – zich groepeerden tot één controlerend orgaan: de Provinciale Staten.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Janskerk.

Op 21 oktober 1528 zorgde keizer Karel V er definitief voor dat de wereldlijke macht van de Utrechtse bisschop werd losgemaakt van de geestelijkheid. Keizer Karel kon dat doen doordat hij niet alleen hoge heer der Nederlanden” was (titel voor de 17 door hem en zijn Bourgondische en Habsburgse voorvaderen veroverde provinciën) maar ook omdat een belangrijk deel van deze gewesten deel uitmaakten van het Heilige Roomse Rijk” waarover hij als keizer regeerde. Het wereldlijke gezag werd uiteraard aan hem de keizer overgedragen. Zo werden ook de stadhouders de bestuurders van de heerlijkheden Utrecht (Sticht), de heerlijkheid Overijssel en het landschap Drenthe (de laatste twee vormden samen het Oversticht). Zo waren ten lange lesten toch alle noordelijke provinciën seculiere staten geworden. Verder werden, tot de vorming van het koninkrijk der Nederlanden, al de katholieke gebieden (Staats-Vlaanderen, Staats-Brabant en Staats-Limburg) door de Staten-Generaal van den Haag uit bestuurd).

De bekendste stadhouder die over de heerlijkheid Utrecht regeerde was Wilhelm, Graaf van Nassau-Dillenburg tevens de Prins van Oranje, die bekend werd als Willem de Zwijger”, de latere aanvoerder van de opstand (tegen de Spaanse overheersing van de gewesten onder de zoon van Karel V, koning Filips II van Spanje). 

Utrecht 19 w

De province Utrecht in de 19th eeuw

Han

to be continued…

AfbeeldingRenata Głuszek, Wikipedia

City film Utrecht (Engels).

Museum: Castellium Hoge Woerd.

Dans Amersfoort

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.