De Derde Liefde van Marianne van Oranje-Nassau

Auteur: Gabriela Anna Kantor

Jaar van uitgave: 2021

Uitgever: MG Polen

Het boek is alleen verkrijgbaar in de Poolse taal.

De novelle, geschreven door Gabriela Anna Kantor vertelt het verhaal van Frederika Louise Charlotte Marianne van Oranje-Nassau (1810-1883), de dochter van de eerste Koning van Nederland , Willem I, en zijn Pruisische echtgenote Frederica Luisa Wilhelmina van Pruisen.

Marianne werd beroemd door haar scheiding van Prins Frederik Henri Albert van Pruisen en door haar onwettige verhouding met haar secretaris ( voormalig koetsier) Johannes van Rossum, waarbij ze een zoon kreeg: Jan Willem van Reinhartshausen.

De romance van de Nederlandse Prinses veroorzaakte een groot schandaal bij de Europese hoven, in het bijzonder aan het Nederlandse en het Pruisische hof, maar Marianne bleef trouw aan haar derde liefde tot het einde van haar leven ( haar eerste liefde was de Zweedse Prins Gustaaf van Wasa, waarmee de verloving om politieke redenen verbroken moest worden, haar tweede liefde waar ze ook mee trouwde was Albert van Pruisen – dat huwelijk duurde niet lang). De Poolse draad is in de biografie van Marianne ook erg belangrijk – van haar moeder erfde ze grote landerijen in Neder- Silezie waar ze bijzonder actief was in zaken en weldadigheid (zie: Goede Dame uit Nederland), en waar ze een statige residentie achterliet in Kamenz.

De auteur van “Marianne van Oranje’s derde liefde” vergelijkt het verhaal van twee vrouwen die ongelukkig waren in hun huwelijk: Koningin Wilhelmina en haar dochter Prinses Marianne, waarbij de jongste, tegen de strenge conventies in van de koninklijke elites, in staat was om zichzelf te bevrijden van de boeien van een mislukt huwelijk door haar onbenullige en bedriegende echtgenoot te verlaten. De gevoelens van de beide dames en hun persoonlijke drama’s worden gepresenteerd in de vorm van een persoonlijke beschrijving van de hoofdpersonages. Dat is een interessante procedure waarbij het verhaal van de romance van Marianne een extra toevoeging is om de verschillen in houding van moeder en dochter op te laten vallen   – passieve onderwerping aan het lot tegenover onafhankelijkheid en de strijd voor het eigen geluk.

In deze context verdwijnt de langdurende relatie tussen Marianne en Johannes van Rossum waarvan alleen de voornaamste feiten worden beschreven, min of meer naar de achtergrond.

“Marianne van Oranje’s Derde Liefde” is een novelle, maar dank zij het uitgebreide gebruik van feitenmateriaal (typisch voor het werk van Gabriela Kantor) is de fictie verrijkt met een betrouwbare historische context van het tijdperk waarin de helden uit dit boek leefden. Daarom krijgt de lezer van dit boek een uitstekende kans om zijn kennis over de Nederlandse geschiedenis te verbreden.

Renata Gluszek