Boerenkool
Benodigdheden:
½ kg boerenkool, zout, 1 kg aardappelen, 150 g rookworst, ??? melk, 40 g boter.
Bereiding:
* Stroop de boerenkool, was haar,
* Breng haar, met een beetje kokend water en zout, vlug aan de kook,
* Voeg, zodra ze geslonken is, de geschilde aardappelen toe, Leg de worst erop,
* Breng het geheel vlug aan de kook en laat het 30 minuten zachtjes koken,
* Neem de worst eraf als de aardappelen gaar zijn,
* Giet het aanwezige kooknat in een kom,
* Stamp de aardappelen en de boerenkool goed fijn,
* Voeg zoveel melk en kooknat toe als nodig is om een smakelijke stamppot te krijgen,
* Breng de stamppot op smaak met zout en boter.
Snert (erwtensoep)
Benodigdheden:
300 g spliterwten, 1½ l. water, 50 g mager gerookt spek of varkenskluifjes, 2 bouillon blokjes, 2 aardappelen, ½ selderijknol, ½ bos selderij, 1 ui, 1 prei, 150 g rookworst, zout, peper.
Bereiding:
* Was de erwten en zet ze 24 uur in het water in de week,
* Breng ze met het overgebleven weekwater, spek, en bouillonblokjes, aan de kook,
* Laat het geheel ca. 1 uur zachtjes koken,
* Voeg schoongemaakte aardappelen, kleingesneden soepgroenten en rookworst toe,
* Laat de soep ca. 30 minuten zachtjes koken,
* Neem de worst en het spek uit de pan,
* Stamp de aardappelen fijn, breng de soep op smaak met peper en zout.
* Geef er de worst en het spek bij.
Bitterballen (croquettes)
Benodigdheden:
500 g rundvlees, melk, bloem, 1 ei, broodkruimels, boter of raapolie. Naar smaak: uien, kruiden, specerijen, geraspte sinaasappelschil, geraspte citroenschil toevoegen.
Bereiding:
* Stoof het vlees samen met de versnipperde uien, de kruiden en de specerijen tot het heel zacht is,
* Stamp het vlees tot een pasta en vermeng het tot een stevige bittersaus,
* Laat het afkoelen in de kelder of de koelkast,
* Kneed daarna de saus tot balletjes,
* Rol elk balletje door de bloem, doop het in het geklopte ei en rol het vervolgens door de broodkruimels,
* Braad de balletjes tot ze bruin en knapperig zijn.
* Serveer ze droog met wat mosterd naar smaak.
Opmerking:
Bitterballen worden opgediend bij sterke drank.
(Behalve bij jenever, dan behoren het eigenlijk gehaktballetjes te zijn).
Bitterballen, vegetarisch.
(ca. 25 ballen)
Benodigdheden:
2 aubergines, 2 kruimige aardappelen, 50gram feta, 1 theelepel oregano, 1 gekookt ei, flinke hand bieslook, 2 eetlepels mayonaise, 2 eetlepels Griekse yoghurt, naar smaak: koriander en Provençaalse kruiden.
Bereiding:
* Oven voorverwarmen op 180 graden. Aardappelen en het eitje hard koken.
* Aubergines even vooraf inprikken een cocktailprikker (ontploffingsgevaar!) en ca. 90 minuten laten garen tot boterzacht.
* Uit de oven halen, overlangs in tweeën snijden en in een vergiet met de platte kant naar beneden laten uitlekken.
* Daarna het vruchtvlees met een lepel eruit scheppen.
* Eitje, aardappelen en auberginevlees met de kruiden fijnprakken tot een stevige brij.
* Even proeven en peper en zout toevoegen.
* Dit gerecht mag ‘hoog’ op smaak gebracht worden. In de koelkast laten opstijven.
* Met natte handen, of op een natte plank tot bitterballen of tot sjoel-schijfjes vormen.
* Door de paneermeel wentelen.
* In de frituurolie (170 graden) tot ze goudbruin kleuren.
* Voor de dipsaus: mayo en yoghurt mengen, op smaak brengen en bieslook erdoor.
Opmerking:
Bitterballen worden opgediend bij sterke drank.
(Behalve bij jenever, dan behoren het eigenlijk gehaktballetjes te zijn).
Boerendôôp en Kaasdôôp (saus voor op de bitterballen)
(Wordt ook wel gebruikt over bloemkool en over lasagne)
Boerendôôp
Benodigdheden:
25 g boter, 25 g bloem, 300 ml melk, naar smaak: zout, peper.
Bereiding:
* Smelt de in een steelpan op een matig vuurtje. Laat de boter niet te bruin worden.
* Voeg de bloem er aan toe als de boter goed is gesmolten,
* roer dit goed door een en laat het, zo’n 30 seconden sudderen,
* Voeg de melk toe en zet het vuur wat hoger,
* Blijf goed roeren tot het geheel goed bindt,
* Eventueel op smaak brengen met wat zout en peper.
* Deze saus is ook een goed begin voor een kaassaus,
Kaasdôôp
Bereiding:
* Voeg, wanneer het geheel begint te binden, geraspte kaas toe,
* De saus is klaar wanneer de kaas goed is gesmolten en de saus op smaak is,
* Goed blijven roeren is van belang!
Oliebollen
Lekkernij die rond de oudejaarsnacht wordt gegeten
Benodigdheden:
1½ dl melk, 10 gram gist, 200 gram bloem, 1 ei, 100 gram krenten en rozijnen, 25 gram sukade, appel, 1 liter frituurvet [slaolie en maïsolie zijn goed bruikbaar maar arachide olie is het best].
Bereiding:
* Maak de melk lauwwarm en roer de gist met een beetje lauwe melk slap,
* Doe de bloem in een kom; maak in het midden een kuiltje,
* Doe het zout, het ei, het gistmengsel en een deel van de melk in dat kuiltje,
* Roer van het midden uit en voeg langzaam de nog overgebleven melk toe,
* Klop totdat een glad beslag is ontstaan,
* Was de krenten en de rozijnen en wrijf ze zachtjes droog in een doek,
* Roer ze met de versnipperde sukade en de versnipperde appel door het beslag,
* Laat het (onder een doek afgedekte) beslag op een lauwwarme plaats gedurende ca. 1 uur rijzen,
* Maak het frituurvet warm. Neem twee eetlepels, maak ze nat en sla ze uit,
* Schep met de ene lepel beslag uit de kom en schuif het met de tweede lepel van de eerste lepel in het frituurvet,
* Bak de oliebollen aan alle kanten bruin en gaar,
* Neem ze met de schuimspaan uit de frituurpan en laat ze in een vergiet uitdruipen.,
* Serveer ze rijkelijk bestrooid met poedersuiker.
Lenteslaai (Lentesla)
(met ei en peterselie)
Raapstelen zijn een typische voorjaarsgroente, sappig en knapperig. Men kan ze heel goed rauw eten in stamppot en salades. Koken kan ook. Bewaren (slechts kort) door ze met de steeltjes met wortels in een pot met een laagje water te zetten en er een plastic zak overheen te trekken. Slappe raapstelen kan men ook een paar uur in een bak met koud water leggen om wat bij te trekken.
Lenteslaai
Benodigdheden:
2 eieren, 2 bosjes raapstelen, 2 eetlepels amandelschaafsel, 2 takjes verse peterselie, paar takjes verse bieslook, 3 eetlepels balsamico azijn, 3 eetlepels olijfolie. Peper en zout naar smaak toevoegen.
Bereiding:
* Eieren in 10 minuten hard koken,
* Intussen de worteltjes van de raapstelen snijden,
* Raapstelen wassen en goed laten uitlekken in een vergiet,
* Amandelen in een (droge) koekenpan goudbruin roosteren,
* Peterselie en bieslook fijn knippen, raapstelen fijn snijden, olie en azijn mengen,
* Voeg dan aan de raapstelen de peterselie, bieslook en de dressing, naar smaak, toe.
Foto’s: Timo van der Hoogt, Jaap Geensen (oliebollen).