Noord-Brabant

Het begin van de naam Brabant stamt uit „brac” ofwel „broek” wat drassig betekende, het tweede deel „bant” betekende streek. Het „oude” Brabant was dus, voordat er de afwatering verbeterd werd, kennelijk een streek met een zeer vochtige bodem.

mapa Brabancji

Het provinciale wapen bestaat uit een gouden Hollandse leeuw op een zwart veld, Aan weerszijde geschraagd door Hollandse leeuwen. Een hertogskroon staat boven op het wapenschild. De geblokte vlag is ontleend aan de wapenrand van het wapen van Bourgondië.

herb i flaga                      Het provinciale wapen                            De provinciale flag

De provincie Noord-Brabant
De provincie grenst in het westen aan de provincie Zeeland, in het noordwesten aan de provincie Zuid-Holland, in het noordoosten aan de provincie Gelderland, in het oosten aan de provincie Limburg in het zuiden aan de Belgische provincie Vlaams-Brabant en in het Zuidwesten aan de Belgische provincie Antwerpen.
De naam van de provinciale hoofdstad is ‘s-Hertogenbosch (maar het wordt meestal Den Bosch genoemd). 
De bevolkingsdichtheid van deze provincie is 501 inw. / km2.

SONY DSC

‘s-Hertogenbosch

Hollanders plagen de Brabanders graag door te zeggen dat zij (de Brabers) de Belgen, in 1830, hun volkslied hebben laten meenemen. Brabançonne (naam van het Belgische volkslied) duidt immers op Brabant. Ze hebben daardoor geen eigen volkslied, daarom gebruiken ze het oude lied Hertog Jan” maar als (officieus) provinciaal volkslied.

Provinciale omroep: (Radio Brabant) & (B-TV) & Teletext.
Noord-Brabant in vogelvlucht & Weer in Noord-Brabant & Noodweer Noord-Brabant.
Brabantse overheid & De staten van Noord-Brabant (foto’s).
Toerisme in Noord-Brabant & Leskaart van Noord-Brabant.

Brabants volkslied: Hertog Jan (in het Nederlands).

 -1-                                                                    -2-
Toen den Hertog Jan kwam varen                  Hij kwam van over ‘t water 
te peerd parmant al triumphant                       de Scheldevloed, aan wal te voet    
na zevenhonderd jaren                                    t’ Antwerpen op de straten
hoe zong men ‘t allen kant:                             zilver veren op zijn hoed:
Harba lorifa, zong den Hertog,                        Harba lorifa, zong den Hertog,
harba lorifa.                                                     harba lorifa.

Na zevenhonderd jaren                                  t’ Antwerpen op de straten
in dit edel Brabants land.                                lere leerzen aan zijn voet.

-3-                                                                  -4-
Och Turnhout, stedeke schone                      Hij heeft een peerd gekregen
zijn uw ruitjes groen, maar uw hertjes koen   een schoon wit peerd, een schimmelpeerd,
laat den Hertog binnenkomen                        daar is hij opgestegen                 
in dit zomers vrolijk seizoen.                          dien ridder onverveerd.
Harba lorifa, zong den Hertog,                       Harba lorifa, zong den Hertog,
harba lorifa.                                                    harba lorifa.straten
Laat den Hertog binnenkomen                      Daar is hij opgestegen

hij heeft een peerd van doen.                        en hij reed naar Valkensweerd.

-5-                                                                  -6-
In Valkensweerd daar zaten                          Rooise boeren, komt naar buiten
al in de kast, de zilverkast                             met de grote trom, met de kleine trom
de guldekoning zijn platen                             trompetten en cornetten ende fluiten
die wierden aaneengelast.                            in dit Brabants hertogdom.
Harba lorifa, zong den Hertog,                      Harba lorifa, zong den Hertog,
harba lorifa.                                                   harba lorifa.

De guldekoning zijn platen                           Trompetten en cornetten ende fluiten
toen had hij een harnas.                               in dit Brabants hertogdom.

-7-                                                                 -8-
Wij reden allemaal tesamen,                        De standaard was de gouwe
op Oirschot aan door een kanidasselaan     die waaide dan, die draaide dan
en Jan riep: “In Gods name                          die droeg de Leeuw mee klauwen.
hier heb ik meer gestaan!”                            Wij zongen alle man:
Harba lorifa, zong den Hertog,                     Harba lorifa, zong den Hertog,
harba lorifa.                                                  harba lorifa. 

En Jan riep: “In Gods name                         Die droeg de Leeuw mee klauwen
reikt mij mijn standaard aan”.                       ja de Leeuw van Hertog Jan! 

-9-
Hij is in den Bosch gekommen
al in de nacht, en niemand zag ‘t
en op de Sint Jan geklommen
daar ging hij staan op wacht.
Harba lorifa, zong den Hertog,
harba lorifa.  

En op de Sint Jan geklommen 
daar staat hij dag en nacht.

Kantekening:
Hertog Jan I wordt tot de eerste dichters gerekend die in de volkstaal (Diets) schreven. Hij is bekend door een liefdesgedicht „Eens meienmorgens vroeg”. Ook in dat gedicht staat de frase „harba lori fa”. Waarschijnlijk is dat een provinciaals dialect voor l’ herbe fait des fleurs” (het kruid staat in bloei) hetgeen vertaald kan worden met:„de tijd is rijp”.

SONY DSC

de Maas

De geschiedenis van Brabant
De oude gouw Brabant stamt uit de tijd van Karel de Grote. Het werd dankzij de vele erfopvolgingen het bezit van een groot aantal elkaar opvolgende families. Hierdoor wisselde het gebied vaak van samenstelling. Soms was het klein maar later kwamen ook de graafschappen van Bergen, Brussel, Leuven, Henegouwen en de Maasgouw (Brabant) in één hand en werd het dus groot. Als beloning voor de verdediging van Jeruzalem tegen de aanval van de Egyptische sultan Saladin (1183-1184) werd de graaf Hendrik I van Brabant door keizer Frederik Barbarossa, tot Hertog bevorderd. De Nederlandse provincie gebruikt die hertogelijke kroon nog steeds op haar wapen.

SONY DSC

Net als het noorden van Vlaanderen en ook een deel van Limburg, trad het noorden van Brabant toe tot de Republiek der Verenigde Nederlanden. Echter, omdat het heel erg katholiek was, werd het niet als zelfstandige provincie toegelaten, kreeg het dus geen provincieel bestuur (Provinciale Staten) maar werd onder de naam Staats-Brabant rechtstreeks door de Staten-Generaal bestuurd (net als: Staats-Vlaanderen – dat nu een deel van de Provincie Zeeland is – en Staats-Limburg). In 1830 koos Staats-Brabant ervoor om, als de achtste provincie, toe te treden tot het Vereenigde Koninkrijk der Nederlanden.

SONY DSC

Nijmegen

Net als in Limburg bestaat in Noord-Brabant een levendige carnavalscultuur. Hetgeen betekent dat in het weekend vóór het begin van de (katholieke) vasten, de gemeenten andere namen krijgen (zo heet den Bosch dan Oeteldonk), de burgermeester wordt vervangen door prins carnaval en de gemeenteraden door de raden van 11. Die raden en prinsen worden gekozen op de 11de dag van de 11de maand op de 11de minuut over het 11de uur. (Elf is immers het „heilige getal” van de vrolijke „dwazen”).

SONY DSC

Lithoyen

Oeteldonks volkslied & Kwekfestijn & kwekfestijn.
Dans uit Tilburg & Brabants leven.                  Lovesong voor Brabant.
Brabant ontvangt Maxima.

Toevoegen moderne tijd.

City film s’ Hertogenbosch (Engels)                City film Tilburg (Engels)
Breda zoals het was                                        Breda van boven
City film Breda (Engels)
SONY DSC

Oss

In de stadsbibliotheek van Roozendaal (Markt 54) is op 11-02-2015 een „hoek” met Poolse boeken (in het Pools) geopend.

Han Tiggelaar

Afbeelding: Dorota Mazur

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.