Fanfare voor Giethoorn

Er is in Nederland een liefelijk dorpje zonder wegen en zijn bewoners – net als hun koeien – gaan er per boot. Althans, dat was vroeger zo, maar sinds Giethoorn heel populair werd, zijn er voor het gemak van de toeristen, enkele wegen langs de vaarten aangelegd. Oh, oh, die toeristen!

Gelegen in de provincie Overijssel, is Giethoorn een heel charmant dorpje, waar de boerderijen langs vaarten met een totale lengte van meer dan 5 km zijn gelegen. De oevers van die kanalen zijn vaak verbonden door smalle bruggetjes, maar wie er de buurman wil bezoeken, die aan dezelfde kant woont, heeft een bootje nodig.

Giethoornf

Schouwtjes vervoeren er alles; de koeien naar de wei, de melkbussen naar de boerderij en ook de bruiloft- en begrafenisoptochten. Dat is al eeuwen zo want de geschiedenis van het dorp begint  in de 12de eeuw. Op 18 november 1421 werd het plaatsje verwoest door erg rampzalige overstromingen (de st.Elizabeths vloed die ook het grootste gedeelte van de historische polder in Zuidholland, de Grote Waard” verwoestte)  –  sindsdien is water hier gemeengoed  gebleven. Het water is, en was, het aspect dat Giethoorn beroemd en aantrekkelijk maakte voor de vele toeristen zoals wordt uitgelegd aan het begin van één van de bekendste Nederlandse films  –  de  oude komedie Fanfare uit 1958, geregisseerd door Bert Haanstra. In deze film staat Giethoorn voor het dorp Lagerwiede en er wordt dan het volgende over gezegd:

Dit is een ongewoon dorp. Niet zo zeer door de mensen, maar omdat Lagerwiede zo verschrikkelijk veel water heeft. Er is zo veel van, dat er geen ruimte voor straten is. Er is slechts ruimte voor een smal pad. Ze [de toeristen] zouden niet willen dat er een brede weg komt. Want dan Lagerwiede zou niet ongewoon meer zijn. Dan zou niemand het meer komen bezoeken”.

Daar schuilt veel waarheid in want de toeristen komen er, zowel in de jaren ’50 als nu, met name voor een lange boottocht, om zo de historische hofsteden te bewonderen. Sommige rietgedekte gebouwen dateren uit de 18de eeuw.

Gierhoorn (2) m

Dankzij die film Fanfare” komen er vandaag veel meer bezoekers. Om werkelijk te kunnen genieten van de tocht door Giethoorn is het nuttig te weten waar die charmante komedie over gaat.

De protagonisten van Fanfare” zijn de leden van de dorpsfanfare, die zich opmaakt voor de regionale competitie. Belachelijk gemaakt, door de heer Geursen, door het vals bespelen van zijn trompet, besluit de heer Krijns de band te verlaten en een eigen, rivaliserend orkest op te richten. Ze stelen de instrumenten en het vaandel, en hou-den geheime repetities in een schuur. Geërgerd door die ruzie bepaalt de burgemeester van Lagerwiede dat alleen het gezelschap met de meeste leden mee mag doen aan het concours. (Beide groepen telden elk 12 leden). Door dat burgervaderlijk besluit probe-ren zowel Geursen als Krijns de dertiende muzikant in te lijven. Ondertussen is de dochter van Geursen een affaire begonnen met de  politieagent die onder sterke invloed van Krijns’ vrouw staat.

krowyEen van de eerste beelden in de film vormt tevens een van de grappigste scènes in de geschiedenis van de film. We zien twee koeien die onbe-wegelijk staan, maar elkaar toch naderen en passeren door het dikke gras. Na een tijdje laat de camera zien dat beide dieren op schouwen staan en dus gewoon op de vaart  varen die achter het gras verborgen is. Haanstra zag dit echt gebeuren in Giethoorn en gebruikte het als een grappige opening in Fanfare”.

Wie het idyllische en rustige Nederland van de late jaren ’50 zoekt, een Nederland dat niet meer bestaat, kan het nog terug vinden in die Haanstra-film. Het dorp was nog niet zo elegant als tegenwoordig, nu de huizen er prachtig bijliggen, omzoomd door het geknipte gras en de bloemen, maar het was de tijd van onschuld en vrede. Het leven ging traag maar gestaag. Maar die leuke bruggetjes hebben het overleefd, net als veel van de gebouwen waar de filmscènes werden opgenomen.
.

mostek 2

Giethoornf (4)

Die omvatten ook de herberg die thans Café Fanfare” heet. Ook is er een speciaal bankje ter herdenking aan regisseur Bert Haanstra, die veel genoten heeft van zijn werk in Giethoorn. Maar Giethoorn trekt de toeristen niet alleen vanwege de Fanfare” en boottochten langs de grachten en het nabijgelegen meer. (de film Fanfare).

Giethoornf (1)

De grote attractie is de lokale keuken waarin met name de vissen die als gevolg van de hoge kwaliteit van het water in grote aantallen voorkomen. Er zijn dus veel redenen om een bezoek aan Giethoorn te brengen!

Ook Polen heeft een arme (het is een bittere waarheid) equivalent van het Nederlandse Giethoorn. Het dorp – ooit gesticht door de Nederlandse doopsgezinden – heet nu Tropy Elbląskie en ligt in Żuławy, vlakbij de stad Elbląg. In de 19de eeuw was een vaart de enige verbinding er heen. Doordat niemand er meer om geeft, dus niemand er nog naar omkijkt en dus niemand hem meer schoonhoudt, is die nu overwoekerd met planten.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Tropy 2011

Een zelfde bezorgdheid betreft de kleine begraafplaats en de erg vervallen historische huizen met hun arcades. Misschien dat, als die mensen Fanfare” zouden kunnen zien, ze zouden beseffen welke mogelijkheden in hun dorp sluimeren, het zouden kunnen veranderen in een toeristische attractie?

Renata Głuszek

Bekijk in de fotogalerij: Giethoorn per boot.

 Foto’s: Dorota Mazur (Giethoorn – kleur), Fanfare” (zwart & wit), Renata Głuszek (Tropy)

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.