Na de bevrijding werden heel veel kinderen uit de steden van de Provincies Noord- en Zuid-Holland uit hun gezinnen weggehaald en ondergebracht bij gastgezinnen in de (agrarische) noordelijke provincies. Dit was nodig om, onder enig medisch toezicht, de gevolgen van de ondervoeding zoveel mogelijk te helen. Neen, na de eerste dagen van de bevrijding kenden de verwoeste westelijke provincies weinig geluk. Eigenlijk keerde de vreugde pas wat terug toen die kinderen, gezond en sterk, weer thuis kwamen.
In Holland kon alleen geïnvesteerd worden door hard te werken en veel te lenen. In armoede werd de winter met grote zorg te gemoed gezien. Maar gelukkig maakten de steenkoolmijnen in Limburg overuren. Daardoor kon in Holland ieder gezin een (kleine) kamer verwarmen. Wat later bezochten de oudere mijnwerkers de middelbare scholen in Holland om te vertellen over het werk in de mijnen en hoe goed het betaald werd en dat er veel jonge mijnwerkers nodig waren. (Hollanders gingen ook graag op vakantie naar Limburg). Ze vertoonden ook heel trots een film er over.
De mijnen toen nog in bedrijf (Nederlands).
Er werd heel stil geluisterd, maar de gezichten van de scholieren toonden verbijstering. Die blonde jongens uit de polders, zo gewend aan de frisse wijde horizon, konden hun ogen niet geloven toen ze de donkere beklemmende mijngangen zagen. (Veel mijn-werkers waren Polen). Wat later in de roemruchte jaren ’60 (Holland was weer rijk en welvarend) werden de mijnen meteen gesloten, kreeg Limburg een prachtige (nieuwe) universiteit en werden er rijksdiensten en pensioenfondsen (voor werkgelegenheid) uit Holland naar Limburg verplaatst.
Heimwee: De voormalige mijnen (streektaal, Nederlands ondertiteld).
Met betrekking tot de naam Maastrichter Staar:
* Nederlandse mijnwerkers zongen om hun longen in goede conditie te houden. Er bestaat sinds 1883 een heel beroemd koor van (ex-)mijnwerkers. Het heet Maastrichter Staar, pardon nu de Koninklijke Zangvereniging Maastrichter Staar, natuurlijk!
* Het verhaal gaat dat men, van diep in een mijn uit (ook bij daglicht) via de schacht de sterren aan de hemel zien kon. (Een „ster” is een „staar” in het Limburgs).
* Maastricht is de hoofdstad van de Provincie Limburg en voert zo’n ster in haar wapen.
Maastrichter Staar 1959
Koninklijke Maastrichter Staar:
3 Limburgse liedjes & concert in Tilburg & Limburgs volkslied: Bronsgroen eikenhout & Ave Maria. Zelfs nu lang na de sluiting van de mijnen zijn ze in Holland heel populair: 25 jaar André Rieu (met de Staar – oud mijnwerkers in witte jackets – als gast).
Han Tiggelaar
Afbeelding: Wikipedia